Znaczenie aktywności ruchowej kobiet po operacyjnym usunięciu nowotworu piers

Tylko ukierunkowane działania wspomagające, rozpoczęte w krótkim czasie od zaistnienia zaburzeń strukturalnych, zaburzeń komórkowych i tkankowych czy wystąpienia szeregu zmian mutacyjnych, naciekowych, zaburzeń funkcjonalnych wymagających leczenia operacyjnego i długoterminowego leczenia wspomagającego, pozwalają na minimalizację występowania jakichkolwiek innych zaburzeń, powikłań układowych w kolejnych latach życia. Tylko takie działania pozwalają także na znaczącą akcelerację powrotu do codziennego harmonogramu życia, podobnego do tego, sprzed zaistnienia ogniska chorobowego [1].
Najnowsze badania donoszą, że aktywności fizycznej przed rozpoczęciem leczenia, w trakcie jego trwania i po zakończeniu procesu działań z zakresu usług medycznych, przypisuje się równoważną wartość. Ważną kwestią jest dokonanie wnikliwej oceny indywidualnej wydolności wysiłkowej organizmu, rozpoznanie zakresu odporności organizmu na działanie różnych bodźców wewnętrznych i zewnętrznych, obciążeń treningowych i parametrów fizjologicznych dotyczących stopnia zmęczenia organizmu w czasie trwania jednostki treningowej [2].
Choć wydźwięk poprzednich zdań może być wysoce specjalistyczny, dostosowany do wymogów treningowych wykwalifikowanych sportowców w zakresie wzmacniania i kształtowania organizmu na potrzeby współzawodnictwa w różnych dyscyplinach sportowych, nie mniej jednak zapatrywania dotyczące potrzeb organizmu w zakresie aktywności ruchowej nie różnią się w żadnym z tych przypadków – organizm człowieka potrzebuje aktywności, mózg nie zna znaczenia mięśni, zna tylko pojęcie ruchu. Mięśnie potrzebują stymulacji, blizna rozpracowania w celu zniwelowania istniejących zwłóknień. Dezaktywacja organizmu powoduje powstawanie zrostów, zwłóknień, zaburzeń pracy gospodarki wewnętrznej organizmu, perystaltyki, podstawowej pracy układów i narządów, a tym samym pogorszeniu procesu odżywiania organizmu [2,3].
Należy pamiętać, że aktywność ruchowa musi być dostosowana do indywidualnej wydolności organizmu. Nie chodzi tu o narzucanie przez specjalistów aktywności ruchowej schematu ćwiczeń, intensywności czy czasu trwania poszczególnych sesji aktywizacyjnych. Należy pamiętać, że realizacji dostosowanej aktywności fizycznej nie towarzyszy występowanie negatywnych skutków i objawów, nie należy bać się trudności wynikających z kwestii podejmowanych aktywności. Należy jednak dostosować je do indywidualnych preferencji i zdolności wysiłkowych organizmu. Jeżeli trudność sprawiać będzie rozpoznanie granic możliwości swojego organizmu, warto w tej kwestii skonsultować się ze specjalistami zajmującymi się leczeniem i wspomaganiem leczenia zaburzeń wynikających z oddziaływań choroby nowotworowej na organizm człowieka.
Aktywność ruchowa w życiu człowieka jest kwestią niezwykle istotną, nie mniej jednak powszechnie ciągle brakuje jasnego przekazu co do jej istotności w życiu zmagających się z chorobą nowotworową. Brak jest stabilnej pozycji i wyraźnego głosu namawiającego do podejmowania aktywności fizycznej we wskazanych indywidualnie dawkach. Przyśpieszenie procesu regeneracji wymaga bowiem zaangażowania na każdym z etapów występowania choroby nowotworowej. Zaprzestana/ znacznie ograniczona aktywność ruchowa powoduje osłabienie siły i wytrzymałości mięśniowej, stopnia ukrwienia i dotlenienia poszczególnych tkanek. Trzeba także pamiętać, że organizm pracuje na zasadzie sprzężenia – zaburzony jeden system czy organ wpływa na działanie kolejnego, zmienia jego profil i schemat działania. Często utrzymujący się stan toruje nieprawidłową drogę dla przebiegu wielu procesów życiowych [3].
Poniżej postaram się przedstawić jeden z przykładów, w którym może uda mi się unaocznić potrzebę ciągłej, nieprzerwanej aktywności ruchowej na różnych etapach zmagań z chorobą nowotworową. Za przykład niech posłuży nam osoba o małym stopniu aktywności fizycznej. Przed zdiagnozowaniem choroby nowotworowej stopień wydolności i zdolności aklimatyzacyjnych organizmu takiej osoby są znacznie niższe w stosunku do osób podejmujących aktywność ruchową. Zatem zdolność organizmu do rozprowadzania substancji energetycznych i niwelowania stanu zapalnego organizmu w czasie zaistnienia choroby jest znacznie obniżona. Zatem i skuteczność leczenia jest znacznie słabsza. Działania immunosupresyjne nie są tak rozbudowane ze względu na wolniejsze rozprowadzanie substancji po organizmie, wolniej działający krwioobieg nie dostarcza tak szybko utlenionej krwi, nie pozbywa się w tak szybki sposób substancji prozapalnych. Mięśnie takiego organizmu są znacznie słabsze, słabsza i mniej ukierunkowana jest także ich bezpośrednia odpowiedź na bodźce płynące z organizmu i bodźce zewnętrzne [4,5].
Dodatkowo musimy uświadomić sobie, że właśnie na taki właśnie osłabiony, ograniczony funkcjonalnie organizm zostaje nałożone działanie chirurgiczne w ramach wykonywanej mastektomii, na niego także nakładane są działania leków wspomagających leczenie- w postaci radioterapii, chemioterapii czy leczenia hormonozależnego, które jeszcze bardziej osłabiają początkowy stan organizmu. Zatem dodatkowo, na słabszy organizm zostają nałożone bodźce, które powodują pogłębienie stopnia osłabienia organizmu.
Słabe wydolnościowo mięśnie, dodatkowo obciążone ingerencją chirurgiczną podatniejsze są na zaistnienie przykurczów, nasilonego napięcia mięśniowego, które to czynniki w konsekwencji przyczyniają się do wystąpienia objawów bólowych podczas podejmowanej codziennej aktywności. Osłabienie wielu systemów organizmu powoduje jego dysharmonię i funkcjonalną dezorganizację. W konsekwencji zaburzenia układu krążeniowo-oddechowego warunkują głębsze zaburzenia układu mięśniowego przez niedostateczne dostarczanie substancji energetycznych/ odżywczych, zaburzenia gospodarki hormonalnej i mineralnej, występowanie obrzęków, zaburzenia układu krwionośnego i limfatycznego [5,6,7].
Brak aktywności fizycznej nałożony na zaburzenia pojawiające się w tracie zabiegu chirurgicznego, niski stopień aktywności fizycznej będący konsekwencją wieloletniego niskiego poziomu aktywności ruchowej, powoduje pogorszenie się stanu funkcjonalnego organizmu. Należy także pamiętać, że utrzymujące się zaburzenia funkcjonalne w konsekwencji przyczyniają się do zaistnienia zaburzeń strukturalnych, które stanowią szkielet całego organizmu [8].
Należy pamiętać, że utrzymywanie organizmu w dobrej kondycji to długotrwały proces, wymagający ogromnego zaangażowania, rozpoznania stanu harmonii i dążenia do utrzymania takiego stanu organizmu. Wymaga to zastosowania zarówno odpowiednio zbilansowanej diety, odpowiedniego dla organizmu czasu snu, relaksu i wypoczynku i dostosowanych form aktywności ruchowej, uwzględniając odpowiedni stopień intensywności zadań ruchowych, częstotliwości i czasu trwania jednostek aktywności ruchowej. Dla większej pewności w zakresie kierunku tych naturalnych, aktywizacyjnych oddziaływań w zakresie sfery mobilności organizmu i wydolności ogólnej organizmu, należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym i rehabilitantem zajmującym się usprawnianiem pacjentów cierpiących z powodu choroby nowotworowej. Należy bowiem pamiętać, że prawidłowe prowadzenie i wybór odpowiedniego oddziaływania dają gwarancję skuteczności leczenia, prowadzenia terapii i powrotu do zdrowia. Konsultacja z lekarzem i fizjoterapeutą pozwoli też bowiem na wzmocnienie wiary w skuteczność naturalnych oddziaływań, a działania ukierunkowane na aktywizację ruchową pozwolą na poprawę pracy organizmu i przyśpieszą powrót do wcześniejszego profilu życia i towarzyszących życiu pasji [9,10].

Literatura:
1. Kramer JA, Curran D, Piccart M. i wsp. (2000), Identification and interpretation of clinical and quality of life prognostic factors for survival and response to treatment in first-line chemotherapy in advanced breast cancer. Eur J Cancer.; 36:1498-1506
2. Chang VT, Thaler HT, Polyak TA, Kornblith AB, Lepore JM, Portenoy RK (1998). Quality of life and survival: the role of multidimensional symptom assessment. Cancer.;83:173-179
3. Holmes MD, Chen, WY, Feskanich, D, Kroenke, CH, Colditz GA (2005), Physical Activity and Survival After Breast Cancer Diagnosis, Proc Amer Assoc Cancer Res, 45, 293(20):2479-2486
4. Irwin ML, Crumley D, McTiernan A. i wsp. (2003), Physical activity levels before and after a diagnosis of breast carcinoma: the Health, Eating, Activity, and Lifestyle (HEAL) study. Cancer.; 97:1746-1757
5. Demark-Wahnefried W, Hars V, Conaway MR. I wsp. (1997), Reduced rates of metabolism and decreased physical activity in breast cancer patients receiving adjuvant chemotherapy. Am J Clin Nutr.;65:1495-1501
6. Irwin ML, McTiernan A, Bernstein L. i wsp. (2004), Physical activity levels among breast cancer survivors. Med Sci Sports Exerc.;36:1484-1491
7. Bean JF, Vora A, Frontera WR. Benefits of exercise for community-dwelling older adults (2004), Arch Phys Med Rehabil ;85: (suppl 3) S31-S42
8. Blair SN, LaMonte MJ, Nichaman MZ. The evolution of physical activity recommendations: how much is enough? (2004) Am J Clin Nutr.;79:913S-920S
9. Hu FB, Stampfer MJ, Solomon C. i wsp (2001), Physical activity and risk for cardiovascular events in diabetic women. Ann Intern Med.134:96-105
10. Hu FB, Willett WC, Li T, Stampfer MJ, Colditz GA, Manson JE. Adiposity as compared with physical activity in predicting mortality among women (2004), N Engl J Med.; 351:2694-2703